Yaşam-Sağlık
Salgın Hastalıklar Yıkıp Geçiyor
Havaların soğumasıyla birlikte ani sıcaklık düşüşleri ve mevsimsel dalgalanmalar, hastalıkların artmasına neden oldu.
Son dönemde çocuklar, hamile kadınlar, yaşlılar ve kronik hastalığı olan bireyler olmak üzere salgın, insanlar arasında büyük endişe yarattı. Uzmanlar, Covid-19 ve influenza vakalarının arttığını ve acil servislerin ile polikliniklerin dolup taştığını belirtti.
HASTANELER DOLUP TAŞTI
Salgın, tek bir enfeksiyonun değil birçok enfeksiyonun birleşimi sonucunda ortaya çıkıyor. Aile Hekimi Dr. Y. A., Covid-19, İnfluenza, RSV ve Adenovirüs gibi mevsimsel virüslerin birleşimiyle oluşan salgının, son yıllardaki en zorlu salgınlardan biri haline geldiğine dikkat çekti. Salgının belirtileri arasında şiddetli öksürük, baş ağrısı, ateş, nefes darlığı ve halsizlik öne çıkıyor; bu semptomlar ağır grip altında uzun sürebiliyor. Hastanelerin doluluk oranlarının artmasıyla birlikte, yeniden kapanma olasılığıyla ilgili endişeler de gündeme geliyor ancak Sağlık Bakanlığı henüz bir açıklama yapmadı.
UZMANLAR UYARIYOR
Pandemi döneminde benzer durumlarla karşılaştığımızı hatırlatan uzmanlar, salgına karşı alınacak önlemlerin önemini vurguluyor. Soğuk havaların başlamasıyla birlikte kapalı ortamlarda geçirilen sürenin artması, salgının yayılmasına neden oluyor. Uzmanlara göre, toplu taşımalarda ve kapalı alanlarda maske kullanımı, kişisel hijyenin önemi ve sosyal mesafe kurallarına uyum, salgının yayılmasını önlemede büyük rol oynuyor. Ayrıca grip aşısının da önemli olduğu belirtiliyor.
N’Haber Özel / Faika Bayoğlu
Yaşam-Sağlık
Bu Meslekte Hatayı Toprak Öder: Moto Kuryeler
Geçtiğimiz pandemi sonrası paket servislerinde olağandışı bir artış oldu. Bu artış sonrasında moto kuryelerin varlığı trafikte gözle görülür bir yer edindi. Ama biz onları genellikle kaza ve ölüm haberlerinden tanıyoruz. Özellikle pandemi sürecinden bu yana moto kuryeler ve eve teslimat hizmetleri bizim için çok büyük bir kolaylık sağlamakta. Peki ya onların hayatı da yeterince kolay ve güvenli mi? Yaşadıkları sorunlar neler?
Eski moto kurye olan Ulaş G. ve halâ bu mesleği devam ettirmekte olan Ömür K. N’Haber’e özel açıklamalarda bulundu. “Motorlar trafikte görmezden geliniyor. Biz dört kapılı araçlar için birer hayaletiz.”
Pandemiyle birlikte moto kurye sayısındaki artıştan sonra kaza oranlarında da ciddi artış gözlendi. Bunun başlıca nedenlerinden biri araçların motorları yok sayması. Ulaş G. bununla ilgili şöyle diyor: “Sürücüler trafikte kendi dört kapılı korunaklı araçlarını kullanırken aynı şekilde korunmayan motorların en ufak bir kazada bile büyük hasar alabileceğini gözden kaçırıyor. Şunu unutulmamalı ki motor kullanırken hata payı yok.”
Ulaş G’nin de bahsettiği gibi araçların trafikte motorları yok sayması ve motorluların aralardan geçmeye çalışması kazaların başlıca nedenleri. Ayna kullanımı, sinyal gibi belli başlı kurallara karşı özensizlik de bu sonuçları beraberinde getiriyor.
“KATİL BARİYER İSTEMİYORUZ”
Trafikte motorların yaşadığı bir diğer sorun da refüj, yani bilinen adıyla “Katil Bariyer”. Bunlara bu ismin takılmasının önemli bir nedeni var. Çünkü otoyol kenarlarındaki refüj sistemleri motorcular için son derece tehlikeli bir ölüm tehdidi. Ulaş G. ile yaptığımız konuşmalarda bu konuda kampanyalar başlatıldığı ve devletin de bu durumla ilgilendiğini öğrendik.
“ÇALIŞAMADIĞIM ZAMANLARIN SORUMLUSU DA BENİM”
Kuryelikte çalışamama gibi bir lüksün olmuyor çünkü çalışmadığın saatler senin cebinden gidiyor. Bu konuda Ulaş G. ile yaptığımız konuşmada karşımıza A, B ve C olarak başlıca üç firma çıkıyor. “A firmasında haftada 6 gün 12 saat çalışma zorunluluğu var. B firmasında ise herhangi bir gün kısıtlaması yok ama saatlik ücret var. Bu da hız sınırlaması olduğu için kuryelerin daha çok para kazanmak için daha fazla saat çalışmak istemelerine neden oluyor. C şirketinde ise hız sınırlaması yok, dağıttığın sipariş başına ücret alıyorsun. Bu durum kazaları da beraberinde getiriyor. Herhangi bir kaza durumunda çalışamadığın günlerin sorumlusu sensin. Cebinden çıkıyor para. Hiçbir şekilde sana vaat edilen bir hak yok.
“TEK SİGORTAM KENDİMİM. BAĞKUR’UMU KENDİM YATIRIYORUM”
“Bu meslekte can güvenliği en aşağılarda. Bunun kabullenilmiş bir kader olduğunun en önemli örneklerinden biri de sigorta mevzusu.” Sigorta konusunda da çok sıkıntı yaşadıklarını belirten Ulaş G. Kuryelerin işe başlarken kendi sigortalarını kendilerinin yaptığını ve şirketlerin hiçbir şekilde sorumluluk kabul etmediğini belirtiyor. “Bir ay çocuğumun nafakasını ödeyemedim.”
Moto kuryelerin yaşadığı bir diğer zorluk da hiçbir şekilde maddi güvencelerinin olmaması. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi şirketler, kaza riskinin fazlalığından dolayı sigorta yapmaktan kaçınırken moto kuryeler yaptıkları iş kazalarının bedelini hem maddi hem manevi açıdan kendileri ödüyor. Bu konuda konuştuğumuz moto kurye Ömür K. bize yaptığı kaza sonucunda yaşadığı sıkıntıları ve maddi zorlukları anlattı. “Yaklaşık bir ay önce trafikte önüme bir anda kıran aracın bana çarparak motorumu yan yatırması sonucu şiddetli bir kaza geçirdim. Motorla birlikte bir süre sürüklendim. Sol omzumda çıkık ve bedenimin birçok yerinde ezikler oluştu. Bu süreçte bir süre hastanede kaldım. Bir ay evde yattım. Çocuğumun nafakasını bile ödeyemedim. Bu dönemde masraflarımı emekli annem karşıladı. Benim açımdan çok sıkıntılı bir süreçti. Hem can güvenliğim açısından endişe duyarken hem de her an böyle bir kaza riskinde hiçbir güvencemin olmaması bana değersiz bir meslek yaptığımı düşündürüyor.”
“BU İŞİ MESLEK HALİNE GETİRMİŞ MUTLU KURYE YOK.”
Kuryeler 12 saat çalışan insanlar. Yaşadıkları sosyal sıkıntıları ise Ulaş G. şöyle anlatıyor: “Hayatları götürdükleri sipariş sayısından ibaret. Bu yüzden de sosyal hayat denilen şey onlar için bir saatlik öğle molasında yedikleri yemek. Saat kavramın yok. Günde on iki saat çalışıyorsun. Bu sebeplerden dolayı da herhangi bir sosyal hayatın içine dahil olmaları çok zor. Bu işi meslek olarak yapmak isteyen hiçbir arkadaşım yok neredeyse. Genelde paraya ihtiyacı olanların kısa süreli ya da ihtiyacı olan parayı kazanana kadar başvurdukları bir meslek dalı.”
Kuryeler kendi aralarında şöyle bir ibare de kullanıyorlar: “Motor ceketi kemiklerimiz kırılmasın diye değil, cesedimiz dağılmasın diye var.” Bu da aslında nasıl bir can pazarında olduklarının acı bir örneği. Bu yüzden de Ulaş G. ‘nin tüm meslektaşları adına trafikteki diğer araçlardan isteği “Bizim sadece sipariş değil, can da taşıdığımızı bilerek ve trafikte bizi görmezden gelmeyerek araç kullanmaları. Biz onlar gibi dört kapılı ve kapalı bir aracın içinde değil, bedenimiz darbelerden korunaksız bir şekilde yolculuk yapıyoruz.”
Çalışma şartlarına, yaşadıkları sorunlara, istek ve taleplerine Ulaş G. ve Ömür K. sayesinde yeniden dikkat çekiliyor. Bu şartların zorluklarıyla devam eden moto kuryeler kısa süre içinde bir iyileştirme bekliyor. Zorlu şartlarda çalışan kuryeler, sosyal güvenceleri üzerinde de bir düzenleme yapılması gerektiğini düşünüyor. Ulaştırma Bakanlığı’nın şu anki gündeminde böyle bir bildiri taslağı gözükmese de kuryeler, kısa sürede şartları üzerinden bir iyileştirme bekliyor.
N’Haber Özel / Berfin Erkol, İrem Karaduman
-
Gündem6 ay önce
Hacettepe Yaslı: Berkin Sonsuzluğa Uğurlandı
-
Spor4 ay önce
Yeni Sezonda Süper Lig Ankara’sız! Geçmişten Bugüne Ankara’nın Süper Lig Karnesi…
-
Gündem9 ay önce
Boşanan Kadınlar Fakirleşecek mi?
-
Polis-Adliye9 ay önce
Belgesel Yönetmeninin Dava Süreci Devam Ediyor
-
Moda-Magazin8 ay önce
Ünlü İsimlerin Yolsuzlukları Hız Kesmeden Devam Ediyor
-
Ekonomi9 ay önce
Yeni Yıl Yeni Zamlarla Geldi!
-
Spor8 ay önce
Bayrak Futbolu Olimpiyat Sahnesinde
-
Kültür-Sanat9 ay önce
Beyaz Perde 2024’te Desteklerini Bekliyor